Yevropaning yetakchi "Berlin Tribune" va "London Post" yangilik portallarida O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti huzuridagi Strategik va mintaqalararo tadqiqotlar instituti direktori Eldor Aripovning Farg‘ona tinchlik forumining birinchi yig‘ilishi yakunlariga bag‘ishlangan maqolasi e’lon qilindi.

Maqola muallifining ta’kidlashicha, Markaziy Osiyodagi o‘zgarish tasodifiy bo‘lmagan. Uning harakatlantiruvchi kuchi raqobat va qarama-qarshilikdan ko‘ra hamkorlik va umumiy farovonlikka ustuvorlik berishga asoslangan siyosiy pragmatizm edi.

Maqolada ta’kidlanishicha, "Uning markazida O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Shavkat Mirziyoyev bo‘lib, uning islohotchilik va mintaqaviy kun tartibi Markaziy Osiyoning rivojlanish yo‘nalishini qayta belgilashga yordam berdi."

2025 yil mart oyida Abadiy do‘stlik to‘g‘risidagi deklaratsiya va Davlat chegaralarining tutashuv punkti to‘g‘risidagi shartnomaning imzolanishi bir necha o‘n yillik o‘zaro ishonchsizlikka chek qo‘ygan tarixiy voqea bo‘lgani qayd etildi.

"Prezident Shavkat Mirziyoyev rahbarligida O‘zbekiston ochiqlik siyosati, chegaraoldi yarashuvi va qo‘shma infratuzilma loyihalari tashabbuskori bo‘ldi. Uning savdo, transport aloqalari va insoniy aloqalarni rivojlantirishga asoslangan pragmatik yondashuvi Qirg‘iziston va Tojikistonni hamkorlikning shunga o‘xshash modelini qabul qilishga ilhomlantirdi," - deyiladi maqolada.

Ma’lum qilinishicha, so‘nggi yillarda Amudaryo va Sirdaryo daryolari resurslarini adolatli taqsimlashni ta’minlaydigan shartnomalar, jumladan, 2025 yil may oyida imzolangan vegetatsiya davrida suvdan foydalanish to‘g‘risidagi bitim imzolangan. Muallifning yozishicha, bu choralar bir tomonlama foydalanish uchun raqobatdan umumiy qoidalarga asoslangan kooperatsiyaga o‘tishni anglatadi. Mintaqa aholisi uchun bu qishloq xo‘jaligida oldindan ko‘ra bilish, chegara qishloqlarida barqarorlik va xalqlar o‘rtasidagi ishonchni mustahkamlash demakdir.

Shu o‘rinda O‘zbekiston Prezidenti tashabbusi bilan ilk bor oktyabr oyida Farg‘onada o‘tkazilgan Tinchlik forumi alohida qayd etildi.

"Mahalliy hokimiyat, xotin-qizlar va yoshlar birlashmalari vakillari ishtirokidagi forum dunyoga muhim signal yubordi: Markaziy Osiyodagi tinchlik tashqi kuchlar tomonidan emas, balki mintaqa xalqlari va yetakchilarining o‘zlari tomonidan shakllantirilmoqda. Fuqarolik jamiyatining faol ishtiroki barqaror dunyo quyidan - har bir ovoz ishtirokida barpo etilishini ta’kidladi," - deb yozadi muallif.

Ma’lum qilinishicha, forum yakunlari bo‘yicha kommyunike qabul qilinib, unda Farg‘ona tinchlik forumini doimiy platformaga aylantirish, kelgusi uchrashuvlarni navbatma-navbat Qirg‘iziston, Tojikiston va O‘zbekistonda o‘tkazish taklif etilgan.

Shuningdek, Farg‘ona vodiysidagi zamonaviy taraqqiyot va mavjud vaziyat haqida ma’lumotlar keltirilgan:

"Bugungi kunda Farg‘ona vodiysi yaqin-yaqingacha imkonsiz bo‘lib tuyulgan iqtisodiy tiklanishni boshdan kechirmoqda. Ilgari chegara to‘siqlari bilan cheklangan mintaqa to‘qimachilik, agrar va transchegaraviy savdo markaziga aylandi. Vodiyning O‘zbekistonga tegishli qismining yalpi hududiy mahsuloti so‘nggi sakkiz yilda to‘rt barobar ko‘payib, qariyb 20 milliard dollarga yetdi. Eksport hajmi 2,4 barobarga oshib, 2,7 milliard dollarni, Qirg‘iziston va Tojikiston bilan chegaraoldi savdo hajmi esa uch barobarga ko‘payib, 1,6 milliard dollarni tashkil etdi. Birgina 2017-2024-yillar davomida viloyatga 31,2 milliard dollarlik investitsiyalar jalb etilib, qariyb 1 millionta yangi ish o‘rinlari yaratildi, kambag‘allik darajasi 13,9 foizdan 8,6 foizga kamaydi.

Dunyo yangi mojarolar girdobida qolgan bir davrda Farg‘ona vodiysining muvaffaqiyati xalqaro miqyosda e’tirofga loyiqdir. Bugun Markaziy Osiyo dunyoga pragmatik yetakchilik, mintaqaviy birdamlik va tinch-totuv yashashga qaror qilgan xalqlarning kuch-qudratining noyob namunasini taqdim etmoqda.